Luchtdicht bouwen is een concept van Architect Frank Gruwez. Het bureau heeft al verschillende BEN woningen ontworpen volgens de E-peil 30. Frank en zijn team hebben de kennis en ervaring in huis om ieder project tot energiezuinig te maken. Op deze website vindt u meer informatie over de werkwijze, activiteiten,  specialisaties en voordelen van Architectenbureau Frank Gruwez.

Voordelen van een Luchtdicht bouwen?

Een huis Luchtdicht bouwen is de toekomst, zeker nu de overheid de EPC-norm de komende jaren blijft aanscherpen. Luchtdicht Bouwen is een belangrijke pijler voor het verkrijgen van duurzame en energiezuinige woningen en speelt een belangrijke rol in het bouwproces. Waarom luchtdicht bouwen? Wel de binnenlucht heeft een hoger waterdampgehalte (absolute vochtigheid) dan buitenlucht – zo niet ontvochtigd. In een koud klimaat wordt de binnenlucht gekoeld tijdens flow-out-out (exfiltratie genoemd). De koudere lucht kan de grote hoeveelheid waterdamp niet vasthouden of de condensatie die zal optreden op een bepaalde plaats in de constructie. Dit kan tot ernstige schade leiden. In warme en vochtige klimaten worden de bezette ruimtes gekoeld, de luchtstroom wordt gedomineerd (infiltratie genoemd) en veroorzaakt hetzelfde vochtprobleem. Het hier beschreven proces is de belangrijkste reden waarom de externe bouwconstructie luchtdicht moet worden gebouwd. Voor passieve huizen is een echt goede luchtdichtheid vereist, de hier besproken luchtstromen zijn verwaarloosbaar, wat een van de grote voordelen van een passief huis is. Zonder vochtproblemen kunnen de componenten eeuwig meegaan.

• E-peilpremie voor energiezuinige nieuwbouw

  Bij nieuwbouw geeft uw netbeheerder een globale premie als u een E-peil (energieprestatiepeil) behaalt dat aanzienlijk lager is dan het maximaal E-peil dat u mag behalen

• EPB-eien. Voor nieuwbouwwoningen kunnen er bijvoorbeeld EPB-eisen zijn voor isolatie, energieprestatie (uitgedrukt in een E-peil), ventilatie, minimumaandeel hernieuwbare energie, …

• Luchtdicht bouwen voor een lager E-peil

  Naast de voordelen van een doorgedreven isolatie is ook luchtdichtheid belangrijk. Luchtdicht bouwen kan warmteverliezen beperken, wat voor een lager E-Peil en een lagere energiefactuur zorgt.

  

   

De E-peilpremie voor nieuwbouw is stopgezet. Wie een energiezuinige woning bouwt, krijgt wel nog een korting op de onroerende voorheffing. De vermindering hangt af van het E-peil van je woning. Je krijgt 50 procent korting op de onroerende voorheffing bij een E-peil van maximaal E30 en dit gedurende 5 jaar. Bij een E-peil van max. E20 bedraagt de korting 100%, eveneens gedurende 5 jaar

Wat is luchtdicht bouwen?

Dit is een luchtdicht bouwen blog post die een overzicht geeft van een specifiek aspect van luchtdicht bouwen. luchtdicht bouwen vereist luchtdicht bouwen. Wat houdt dit in? In essentie betekent het een tochtvrije gebouwschil. Om dit te bereiken is een duidelijke luchtdichtingsstrategie nodig. De luchtdichtingslijn moet ononderbroken zijn, zelfs wanneer het gebouw uit verschillende materialen bestaat. En hij moet op elkaar aansluiten, zelfs als er sprake is van doorvoeren.

Soms wordt luchtdicht bouwen verward met de manier waarop een gebouw wordt geventileerd of met ‘ademend bouwen’. Deze post ruimt deze specifieke verwarringen uit de weg.

En waarom vereist de luchtdicht bouwen een luchtdichte constructie? Luchtdicht bouwen is tochtvrij bouwen. Het is een essentieel onderdeel van de luchtdicht bouwen om de gebouwschil te beschermen, om een radicale energie-efficiëntie te garanderen en om een uitzonderlijk comfort te bieden.

Wat is luchtdicht bouwen, Luchtdicht bouwen is een tochtvrije gebouwschil. Luchtdicht bouwen, of luchtdichtheid, betekent simpelweg dat er geen onbedoelde openingen in de gebouwschil zijn waardoor lucht in of uit het gebouw kan lekken. Dit betekent dat er geen koude tocht door de gebouwschil naar binnen kan komen. Het betekent ook dat er geen onbedoelde openingen zijn waardoor lucht van binnen het gebouw in de materialen van de gebouwschil kan lekken.

Onbedoelde openingen kunnen het gevolg zijn van een slecht ontwerp en een slechte detaillering, waardoor de verbindingen niet goed en volledig kunnen worden afgedicht. Het kan ook het gevolg zijn van een slechte kwaliteit van het werk op de bouwplaats of van fouten tijdens de bouw.

Om tot een luchtdichte constructie te komen moet er een geïdentificeerde luchtbarrière (of luchtdichtingslijn) zijn die ononderbroken is en aan elkaar is gekoppeld om een volledige lus te vormen. Dit hoeft niet op alle plaatsen hetzelfde materiaal te zijn, maar het moet wel ononderbroken en aaneengesloten zijn. De luchtdichtingslijn moet op elke plattegrond, doorsnede of detailtekening van het gebouw als een ononderbroken aaneengesloten lijn kunnen worden getekend. (Zie ook: Wat is de Passivhaus gebouwschil?)

Doorvoeren door de luchtbarrière zijn mogelijk. Doorvoeren moeten echter worden gepland en voldoende gedetailleerd zijn om ervoor te zorgen dat de doorvoeren niet de oorzaak zijn van onbedoelde luchtlekkage. Ongeplande doorvoeren kunnen op de bouwplaats moeilijk op te lossen zijn. Al tijdens de ontwerpfase moet alles in het werk worden gesteld om voor alle doorvoeren een luchtdichte oplossing te vinden, te lokaliseren en te detailleren.

Een luchtdichte constructie kan uit veel verschillende materialen en onderdelen bestaan. Deze materialen en componenten moeten duidelijk op tekeningen worden aangegeven als de luchtdichte leiding. Enkele typische materialen die voor luchtdichte constructies worden gebruikt zijn: natte pleister op metselwerkconstructies, gewapend beton, OSB (Oriented Strand Board) met een geschikte dikte, en specifiek ontworpen luchtdichte membranen. Naast de materialen die de bouwstructuur vormen, moeten ramen, deuren, vliesgevelsystemen en daklichten luchtdichte onderdelen zijn.

In de meeste gevallen is het isolatiemateriaal niet luchtdicht en vormt het niet de luchtbarrière.

Om luchtdicht te kunnen bouwen moet er een duidelijke strategie zijn. Daarin moet worden aangegeven waar de luchtbarrière zich bevindt, van welke materialen en onderdelen deze is gemaakt en hoe knooppunten en doorvoeren worden opgelost.

Wat luchtdicht bouwen niet is

Is luchtdicht bouwen een probleem voor de ventilatie?

Nee. Elk gebouw, luchtdicht of niet, heeft een goed ontworpen, geïnstalleerd en functionerend ventilatiesysteem nodig. Er moet het hele jaar door voldoende verse, schone lucht met een aangename temperatuur aan de mensen in het gebouw worden geleverd. Infiltratielucht – waar het door gaten in de gebouwschil naar binnen is gelekt – kan en zal dit niet leveren.

Ventilatielucht moet het gebouw binnenkomen waar het voor ontworpen is – of dit nu is door het openen van ramen of ventilatieopeningen, of door een mechanisch ventilatiesysteem. Met een luchtdichte constructie is dit mogelijk omdat de luchtbeweging in en uit het gebouw wordt gecontroleerd. Met een gebouwschil die niet luchtdicht is, is de ventilatie minder betrouwbaar omdat het niet mogelijk is om de luchtbeweging in en uit het gebouw te controleren.

U kunt andere berichten die ik over ventilatie heb geschreven hier lezen.

Is luchtdicht bouwen een probleem voor ‘ademend bouwen’?

Nee. ‘Ademende constructie’ of ‘Ademende wand’ is de gebruikelijke naam voor dampdoorlatende constructie. Het is heel goed mogelijk om een gebouwschil te hebben die zowel dampdoorlatend is (waterdamp kan zich door de constructie verplaatsen) als luchtdicht (tochtvrij). Er zijn vele voorbeelden van Passivhaus Standaard gebouwen met een gebouwschil die zowel ‘ademend’ als luchtdicht is.

Waarom is een luchtdichte constructie vereist?

1. Een luchtdichte constructie is vereist om de bouwschil te beschermen.

Luchtdicht bouwen voorkomt dat vocht en vochtigheid in het gebouw door onbedoelde luchtlekken in de gebouwschil worden gebracht. Het vocht en de vochtigheid worden voornamelijk veroorzaakt door dagelijkse activiteiten zoals verwarmen, koken, baden, wassen, ademen enz. Er bestaat een aanzienlijk risico dat vocht in de bouwschil in contact komt met een kouder oppervlak en condenseert. Condensatie binnen de gebouwschil (“interstitiële condensatie”) verhoogt het risico op schade aan de gebouwschil. Een spleet van slechts 1 mm breed laat al genoeg onbedoelde luchtstroming toe om 360 g water per dag in de gebouwschil te brengen.

2. Luchtdicht bouwen is nodig voor energie-efficiëntie.

Een luchtdichte constructie voorkomt dat warmte ontsnapt via onbedoelde openingen in de gebouwschil. De belangrijkste reden waarom Passivhaus-gebouwen zo weinig verwarming nodig hebben, is de zeer efficiënte gebouwschil die de warmtebeweging in en uit het gebouw beperkt. Isolatie speelt een belangrijke rol bij het voorkomen van ongewenst warmteverlies, net als luchtdichtheid. De luchtbarrière houdt de prestaties van de isolatie in stand, die anders zouden worden verminderd door tocht er doorheen. De luchtbarrière houdt ook de warme lucht binnen het gebouw en voorkomt dat die verloren gaat door openingen in de gebouwschil. Er is meer over dit specifieke aspect te lezen in de post: Wat is de Passivhaus Gebouwschil?

3. Luchtdicht bouwen is nodig voor comfort.

Luchtdicht bouwen is een tochtvrije gebouwschil. Dit betekent dat de gebouwschil voorkomt dat koude tocht het gebouw binnendringt en ongemak veroorzaakt. Dit lijkt misschien een triviale zaak, aangezien we allemaal gewend zijn om af en toe koude tocht te ervaren. Toch is koude tocht een belangrijke bron van ongemak. Om het oncomfortabele effect van koude tocht tegen te gaan, zetten we de temperatuur een paar graden hoger. Het gevolg is dat we meer energie verbruiken!

4. Voor een efficiënte ventilatie met warmteterugwinning is een luchtdichte constructie nodig.

Zoals hierboven reeds vermeld, moet ventilatielucht het gebouw binnenkomen en verlaten waar het voor ontworpen is. Met een luchtdichte constructie wordt de luchtbeweging in en uit het gebouw gecontroleerd en kan dit worden bereikt. Zonder luchtdichte constructie lekt de warmte-energie in warme binnenlucht door de gebouwschil naar buiten en kan niet worden teruggewonnen, zij gaat verloren. Het ventilatiesysteem met warmteterugwinning kan in deze situatie niet erg efficiënt zijn.

Luchtdicht bouwen beschermt de gebouwschil, zorgt voor energie-efficiëntie, biedt tochtvrij comfort en is nodig voor efficiënte ventilatie met warmteterugwinning.

Luchtdicht bouwen is tochtvrij bouwen.

Om luchtdicht te kunnen bouwen is een goede en duidelijke strategie in de ontwerpfase nodig. De luchtbarrière moet doorlopend en aaneengesloten zijn. Er is echter niet één materiaal dat voor de luchtbarrière moet worden gebruikt. De juiste materialen zijn die welke passen bij het type bouwsysteem dat wordt gebruikt. Penetraties moeten zorgvuldig en vroegtijdig worden doordacht, zodat luchtdichte details kunnen worden opgelost.

Luchtdicht bouwen hoeft niet verwarrend te zijn om te begrijpen. Het gaat er echt om ongewenste tocht door de gebouwschil te voorkomen. Het is nog steeds helemaal prima om ramen en deuren open te zetten! En het is ook helemaal prima om ‘ademende’ materialen te gebruiken om de luchtbarrière te vormen – ‘ademende constructie’ kan en moet ook tochtvrij zijn.

Luchtdicht bouwen heeft niet alleen te maken met energie-efficiëntie, zoals soms wordt benadrukt. Het is van vitaal belang voor de bescherming van de bouwschil tegen vochtschade. Het is ook belangrijk voor het binnencomfort en voor de efficiëntie van het ventilatiesysteem met warmteterugwinning.